Girişimcinin İş Fikri ve Bu Fikrin Hukuki Güvenliği

Aklınıza sizi başarıya ulaştıracak bir iş fikri geldi, hayatı kolaylaştıracak bir tasarıma imza attınız ya da sonunda o mükemmel besteyi yazdınız. Tamam ama bütün bu zekanızla, entelektüel birikiminizle ya da yaratıcılığınızla oluşturduğunuz şeyler ya çalınırsa? Bu fikrinizi ister dijital ortamda paylaşın ister bir arkadaşınıza anlatın, fikrinizi gerçekten hayata geçirmek ve bundan ticari bir kazanç sağlamak istiyorsanız tehlikede olabilirsiniz. Fakat tıpkı maddi varlıklarınızın güvenliğini sağlayabildiğiniz gibi fikirlerinizin de mülkiyetini koruyabileceğiniz yollar mevcut.

Fikri mülkiyet hakları nelerdir?

Telif ve sinai olmak üzere ikiye ayrılır. Telif hakları ilim ve edebiyat eserleri, musiki eserler, güzel sanat eserleri ve görsel-işitsel eserler için gereklidir. Bu hakların ürünün yaratılmasıyla doğar ve fikri mülkiyet hukukunda tescile gerek yoktur. Sinai haklar ise patent, marka, tasarım veya buluşları kapsar.  Türk Patent Enstitüsü’nde tescil edilmeleri gerekir. Fakat maddi şeyler üretenler kadar edebiyat, müzik, tasarım ya da program kodları gibi fikri üretimler yapanların da hukuki korumaya oldukça ihtiyacı oluyor.

Fikrimi korumak için neler yapabilirim?

Fikrin korunması ve size ait olduğunun kanıtlanması için fikrin üretildiği tarihin tescillenmesi gerekir ki sizden sonra gelenler üzerinde hak iddia edemesin. Fikirlerinizi koruyabilmek için öncelikle somut bir proje haline getirmeniz, sistem ya da ürüne dönüştürmeniz gerekmektedir.

– Eğer fikriniz patent olma kriterlerini taşıyorsa patent başvurusu yapın.

– Fikri mülkiyet üzerine uzmanlaşmış avukatlara danışın.

– Kağıda basılmış olan fikrinizi noterde tasdikletin.

– Fikri yazıp projelendirip iadeli taahhütlü mektupla kendinize gönderin ve açmadan saklayın.

– Kültür Bakanlığı’na telif başvurusunda bulunun.

– Birlikte çalıştığınız kişilerle gizlilik sözleşmesi imzalayın.

– Fikrinizi paylaştığınız kişilerden imza alarak ya da paylaşımı mail yoluyla yaparak kanıt oluşturun.

– İnternet ortamında üretim yapacaksanız alan adınızı mutlaka önceden alın.

– sahiplen.com veya tasdix.com üzerinden her türlü ve her formattan eserinizi yasal geçerliliği olan zaman damgasıyla onaylatın.

Bir önceki yazımız olan Evde nikah şekeri yaptıran yerler başlıklı makalemizde ev hanımları için ek gelir, evde iş ve evde nikah şekeri hakkında bilgiler verilmektedir.