Disiplin aşırı katılılık, sevgi göstermeme gibi algılanır. Disiplin nedir, nasıl uygulanır, disiplin uygulanırken nelere dikkat edilir gibi sorulara cevap vermek adına bu yazı dizisini sizler için özel olarak ele aldık. Disiplin çocuğa doğru davranış kazandırmak ve yanlış davranışları yok etmek için kullanılır. Disiplin çocuğa güvenli sınırlar çizerek yok göstermektir. Disiplin katı ve sert olmayı gerektiren bir tutum değil, aksine çocuğa hayatı öğretmek, güvenli bir şekilde dünyayı keşfetmesini sağlamaktır. Hiçbir çocuk sınırlarını bilerek doğmaz. Çocuklara hayatımızda sınırların olduğunu, sağlıklı ve güvenli bir ortam oluşturmak için sınırlarımızın olması gerektiğini öğretmek gerekir. Anne ve baba olarak bizim görevimiz çocuklara bu sınırları öğretmektir. Disiplin çocuğa ihtiyacı olan sınırları çizerek, toplum kurallarını, doğru davranışları kazandıran kural ve uygulamalardır. Sıcak bir aile iletişimi disipline eşlik ettiğinde çocuğun davranışlarının ve kişiliğinin doğru yönde şekillenmesi için ideal ortam sağlanmış olur.
- DİSİPLİN ETMEK İÇİN CEZA VERİLMELİ Mİ?
Disiplin uygulamak için illa çocuğa ceza vermek gerekmez. Çocuğa davranışının neden yanlış olduğunu anlatılmalıdır. Hangi davranışın hangi ortamda uygun olduğu ifade edilmelidir. Çocuğun kendi davranışları yönetebilmesi için duygularını anlaması sağlanmalıdır. Kuralsız bir ortamda büyüyen çocuk güven duygusunu kaybeder. Sıkı kurallar içinde büyüyen çocuklar korku ile büyür. Bu de özsaygısını geliştirmesine engel olur. Bu yüzden anne-babanın kendi değerlerine, sınırlarına ve çocuğun mizacına uygun bir disiplin yöntemi bulması önemlidir.
- ÇOCUKLARA KURALLAR NASIL KONMALI
Çocuklara kural koyarken kural sayısını az tutmak kuralları uygulamada işleri kolaylaştırır. Çocukların keşfetme ve merak ihtiyacı her zaman göz önünde tutulmalıdır. Çocuğun gelişim seviyesine bakılarak çocuğun yapabilecekleri ve yapamayacakları düşünülerek bir disiplin yöntemi uygulanmalıdır. Koyulan kurallara evde herkesin uyması gerekir.
- ÇOCUKLARA NE ZAMAN SINIR KONULMALI
Çocuklara sınır koymaya ve çocukları disiplin etmeye bebeklikten itibaren başlamak gerekir. Meme emerken annesinin memesini ısırmaya başlayan bebek sınırları test etmeye başlar. Anne bebeğin memeyi ısırmasını izin vermeyerek bebeğe sınır çizmeye başlar. Bebek doğası gereği sınırları zorlamak ister. Israrla yeni yollar deneyerek sınırları aşmaya çalışır. Sınırları olmayan disiplinsiz bir ortamda büyüyen çocuk kendini kaybolmuş hisseder. Neyin doğru neyin yanlış olduğunu bilecek donanıma sahip olmayan bireyler sürekli etrafın kendini yönlendirmesine ihtiyaç duyar. Bu yönlendirme yapılmadığı zaman güvensiz hisseder. Çevresini keşfetmek isteyen bebeğin bu duygusunu gerçekleştirebilmesi için onu koruyan ve güvenli olanı belirleyen sınırlara ihtiyaç duyar.
- ANNE VE BABA OLARAK NELERE DİKKAT ETMELİYİZ
Anne ve baba arasındaki tutarsızlığı gören çocuk bunu koz olarak kullanacaktır. Bu yüzden çocuğun yanında anne ve babanın ortak tutum sergilemesi gerekir. Çocuk kuralların duruma göre değişmediğini anlaması gerekir. Kurallara her durumda uyulması gerektiğini bilmelidir. Kuralları anlaması ve içselleştirmesi gerekir. Kuralları içselleştirmesi için koyulan kuralların sınırları net olarak belirlenmiş olması gerekir. Kuralların esnetilmemesi ve evde herkes tarafından uyulması gerekir. Çocuğun kuralı, sınırları ve yanlış davranışları ilk seferde anlamasını beklemeyin. Çocuğun yaptığı yanlışın farkına varması sağlanmalıdır. Doğruyu direk söylemek yerine doğruya götürecek ipuçları verilmelidir. Doğruyu yanlışı kendisinin bulmasına imkan verilmesi gerekir.
Bir önceki yazımız olan Çocuğa kahvaltı nasıl sevdirilir? başlıklı makalemizde çocuk, çocuk eğitimi ve kahvaltı hakkında bilgiler verilmektedir.